Próba skręcania

Próba skręcania. Próba ta (PN-75/M-80003) oraz próba dwukierunkowego skręcania drutu (PN-68/M-80007) wykonywane są za pomocą przyrządu umożliwiającego skręcanie próbek w dwu kierunkach. Jeden ze współosiowo ustawionych uchwytów przyrządu może obracać się wokół osi, drugi natomiast ma możliwość przemieszczania kątowego. Rozstaw między uchwytami zależy od średnicy drutu d (tab.1). Natomiast prędkość skręcania zależy od rodzaju i średnicy drutu (tab.2). Skręcanie przeprowadza się przy obciążeniu jednego końca próbki stałym naprężeniem Q, nie przekraczającym 2% wytrzymałości na rozciąganie dla drutu stalowego i 5% dla drutów wykonanych z metali nieżelaznych i ich stopów. Próba skręcania drutu polega na skręcaniu próbki wokół własnej osi w jednym kierunku, aż do zniszczenia lub do osiągnięcia żądanej liczby skręceń.

W czasie próby dwukierunkowego skręcania próbkę sześciokrotnie skręca się w jednym kierunku, a następnie w kierunku przeciwnym, aż do zniszczenia. Wynik próby jest określony przez liczbę skręceń oraz jakość powierzchni skręcanej próbki.
Próbę należy uznać za pozytywną, jeżeli próbka wytrzymała żądaną liczbę skręceń (określoną w normach przedmiotowych), niezależnie od miejsca pęknięcia. Jeżeli liczba skręceń do czasu pęknięcia nie spełniła wymaganej normy, przy czym pęknięcie nastąpiło w odległości mniejszej niż 2d (2a) od uchwytu, próbę uważa się za nieudaną i należy ją powtórzyć.
Po zakończeniu próby powinien być sporządzony protokół zawierający następujące dane:
  • gatunek materiału lub oznaczenie drutu,
  • średnicę lub grubość drutu (d lub a),
  • rozstawienie uchwytów w przyrządzie LC,
  • wyniki próby,
  • numer normy,
  • porównanie materiałów między sobą.
 
Tabela 1.
 
 
Średnica lub grubość drutu
d(a)
Rozstawienie uchwytów
w maszynie
LC
 
[mm]
 
od 0,30 do 0,99
200d(a)
 
od 1,00 do 4,99
100d(a)
 
od 5,00 do 10,00
50d(a)
 
Tabela 2.
Średnica lub grubość drutu
d(a)
Maksymalna prędkość skręcania
stal
miedź i jej stopy
aluminium i jego stopy
[mm]
[obr./min.]
do 0,99
180
300
60
1,00 - 1,49
60
120
1,50 - 2,99
90
3,00 - 3,59
60
3,60 - 4,99
30
5,00 - 10,00
15
30